Lisanın arkasında ve önünde, 2000 ila 5000 tat tomurcuğu bulunuyor. Bu tat tomurcukları ise 50 ila 100 tat reseptör hücresi içeriyor. Bu hücreler sayesinde de tat alma gerçekleşiyor. Aslında buraya kadar her şey makul o denli değil mi?
ama bu tat alma yeteneği, bilim insanlarının 2015’te başlattıkları ve çok yakın bir vakitte da detaylarını tamamladıkları bir çalışma ile farklı bir boyuta evriliyor.
Şöyle ki tat alma yeteneği sırf lisanımıza has değil. Cildimiz de bu yeteneğe sahip. Pekala bu türlü bir şey nasıl mümkün oluyor?
Hepimizin bildiği gibi lisanımızda çeşitli ihtarları algılayabilen birçok reseptör var. Bunlardan en dikkati çeken ise acı tat reseptörü.
Bilim beşerlerine göre bu reseptörler aslında ziyanlı olabilecek kimi yiyecekleri ya da farklı şeyleri yutmamızı engellemek için var. fakat bu acı tat reseptörlerine sahip tek bölgemiz lisanımız değil.
Bulgulara göre deri hücrelerimizde de tıpatıp aynılikte acı reseptörleri var. Yeniden deri hücrelerindeki bu reseptörler de benzeyenbir maksat için çalışıyor. Yani ziyanlı unsurları tespit ederek o bölgeden uzaklaştırmayı hedefliyor.
Yeni yapılan araştırmalara göre ise bu reseptörlerin görevi, birtakım ziyanlı unsurların ciltte kalmasını ve olası hasarlara yol açmasını önlemek. Ayrıca bu reseptörler yani hücreler, TAS2R olarak isimlendiriliyor.
Öte yandan bilim insanları, bu hücrelerin bir vakitler sırf lisanda bulunduğunu zannediyordu.
Ancak onlar, insan bedeninin çok daha geniş bir alanına yayılmış durumda. Bu bölgeler arasında da deri hücrelerinin yanı sıra üst teneffüs yolları, mide ve kolon yer alıyor.
Bunların tespiti için de laboratuvar ortamında geliştirilen keratinositler (derinin en dış katmanı epidermiste bulunan hücreler), feniltiyokarbamid (PTC) isimli bir madde ile karşılaştırılıyor.
Devamında keratinositlerdeki reseptörler, PTC’yi algılayıp ona bağlanıyor ve acı bileşiğini hücre zarlarından geçirip, hücrenin dışına atmak için kimi proteinlerin (ABC taşıyıcıları) üretimini başlatıyor.
Yani TAS2R’ler tarafından başlatılan bu olaylar zinciri, hücreyi potansiyel olarak zehirli acı bileşiklerin ziyanlı tesirlerinden koruyor ve böylelikle cildimizin, bu acı tadı nasıl alabildiğini açıklıyor. Epey garip lakin bir o kadar da muazzam o denli değil mi?
Buna daha fazla bilim içeriği: