Dünyada bir ilk: 2007 sonrası doğanlara tütünü tamamen yasakladılar

Maldivler, halk sağlığı alanında önemli bir karara imza atarak, nesiller boyu tütün yasağını başarıyla uygulayan dünyadaki ilk ülke oldu. 1 Kasım’da resmi olarak yürürlüğe giren radikal yasa, 1 Ocak 2007 tarihinde veya sonrasında doğan her bireyin herhangi bir tütün ürününü satın almasını, kullanmasını veya satmasını tamamen yasaklıyor.

Maldivler Sağlık Bakanlığı, kararın ülkenin halk sağlığını koruma ve tütünsüz bir nesli teşvik etme çabalarında “tarihi bir dönüm noktası” olduğunu açıkladı. Bu yasağın temel amacı, gelecek nesilleri tütün kullanımının yıkıcı etkilerinden korumak ve böylece ulusal sağlık sistemi üzerindeki önlenebilir yükü azaltmak.

Tütün kullanımının, kanserden kalp hastalıklarına ve felce kadar vücuttaki hemen hemen her organı etkileyerek ciddi sağlık sorunlarına yol açtığı bilimsel bir gerçek. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, tütün her yıl dünya genelinde 7 milyondan fazla insanın hayatını kaybetmesine neden oluyor. Bu veriler ışığında, birçok ülkenin tütünle mücadele etmek için yenilikçi yollar araması şaşırtıcı değil. Kuşaksal tütün yasakları da bu mücadelenin en iddialı yöntemlerinden biri olarak öne çıkıyor; çünkü bu kısıtlamalar, teorik olarak bir sonraki neslin tamamen tütünsüz büyümesini sağlamayı hedefliyor.

Küresel mücadelede öncü oldular

Maldivler bu yasağı yürürlüğe koymayı başaran ilk ülke olsa da, bu tür bir yasayı denemeye kalkan ilk ülke değil. 2022 yılında Yeni Zelanda, 1 Ocak 2009’dan sonra doğanlara tütün satışını engelleyecek benzer bir yasa tasarısıyla küresel çapta büyük yankı uyandırmıştı. Ancak Yeni Zelanda hükümeti, kısıtlamaların yürürlüğe girmesine kısa bir süre kala, yeni vergi indirimlerini finanse etmek için sigara satış gelirlerine ihtiyaç duyulduğunu belirterek bu yasayı iptal etti.

Yeni Zelanda’daki bu geri adım, nesiller arası tütün yasaklarına karşı çıkanlar tarafından bu tür politikaların işe yaramadığına dair bir kanıt olarak gösterilse de, bu durum Maldivler’i hedefinden saptırmadı.

Maldivler’in bu tarihi adımının ardından, diğer ülkeler ve bölgeler de benzer yasaları gündemlerine almaya devam ediyor. Birleşik Krallık’ta hükümet, daha önceki başarısız bir girişimin ardından, şu anda yeni bir kuşaksal tütün yasağı tasarısını parlamentodan geçirmeye çalışıyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde ise Massachusetts eyaleti milletvekilleri, eyaletin bazı bölgelerinde zaten uygulamada olan benzer bir yasağın eyalet geneline yayılmasını değerlendiriyor.