Bilim insanlarının geliştirdiği yüksek çözünürlüklü modeller, manto katmanında farklı kaynaklardan gelmiş olabilecek anormalliklerin varlığını ortaya koyuyor. Araştırmalar, bu yapılar hakkında daha fazla bilgi edinmek için devam ediyor.
Dünya’nın manto katmanının alt kısmını incelemek için sarsıntıları kullanan jeologlar, burada epey farklı ve gizemli yapılar keşfettiler. Pasifik Okyanusu altında, sismik dalgaların farklı süratlerde ve hallerde hareket ettiği bölgeler tespit edildi. Bu durum, etraftaki erimiş kayalardan daha soğuk ya da tamamen farklı bir bileşime sahip yapılara işaret ediyor. Fakat bu yapıların tam olarak ne oldukları şimdi bilinmiyor ve bilim dünyası bu bulgu karşısında büyük bir soru işaretiyle baş başa.
Bilim insanları, buna benzer yapıların çoklukla tektonik plaka alt bölgelerinde batmış gereçler olarak görülme ihtimali olduğunu belirtiyor. Lakin Pasifik Okyanusu’nun tek bir büyük plaka olması, bu teoriyi devre dışı bırakıyor. Bu nedenle, derinlerdeki bu yapıların kökeni ve manası şu an için gizemini koruyor. Araştırmanın birinci yazarı, ETH Zürih Jeoloji Enstitüsü’nde doktora öğrencisi olan Thomas Schouten, mantonun derinliklerinde yeni yüksek çözünürlüklü modeller sayesinde pek çok anormallik bulduklarını, lakin bu anomalilerin tam olarak neye işaret ettiğini bilmediklerini ifade ediyor.
Bu soğuk bölgelerin sadece son 200 milyon yıl içindeki batma plakalarından kaynaklanmadığı, çok daha eski vakitlerden kalmış olabileceği düşünülüyor. Schouten, bu anomalilerin iki mümkün kökenine dikkat çekiyor. Birinci ihtimal, mantonun oluşumuna yaklaşık 4 milyar yıl evvelki vakitlerde katılan silika zengini bir materyalin, manto içindeki konvektif hareketlere karşın hayatta kalmayı başardığı. Diğer bir ihtimal ise, milyarlarca yıl boyunca devam eden manto hareketleri sonucu demir zengini kayaların belli bölgelerde birikmiş olabileceği.
Araştırma ekibi, sismik dalga suratlarındaki farklılıkları kullanarak bu yapıların ne olduğunu anlamaya çalışıyor. Lakin dalgaların suratını ölçmek, harika bir modelleme yapılsa bile kesin bir bilgi sağlamaktan uzak. Schouten, gereç parametrelerini daha ayrıntılı şekilde hesaplamaları gerektiğini ve buna incelemelerle daha net bir sonuca ulaşmayı umduklarını belirtiyor.
Bu bulgular, Dünya’nın mantosunun derinliklerinde yıllarca süren jeolojik hareketlerin sonuçlarına ışık tutmayı hedefliyor. Pasifik Okyanusu altındaki bu yapıların ayrıntılarını anlamak için daha fazla araştırma yapılması gerekiyor. Scientific Reports mecmuasında yayımlanan makale, bu gizemli fenomenin keşfi ve yorumlanması için çok önemli bir adım olarak görülüyor.