Akıllı Saatler, Sıhhatimizi Sinsi Sinsi Tehlikeye Atıyor Atıyor Olabilir mi?

İster Apple Watch olsun, ister Galaxy Watch, ister herhangi bir fitness takip aygıtı; hepsi uzun vakittir günlük hayatımızın bir modülü. Hareketlerimizi takip ediyor, nabzımızı ölçüyor, uyku müddetimizi görüyor ve çok daha fazlasını yapabiliyoruz.

Böyle düşündüğümüzde, sağlık açısından pek yararlı aygıtlar olduğunu varsayıyoruz fakat hiç, tam aykırısını düşündünüz mü? Akıllı saatlerin fizikî ve ruhsal sıhhatimize olumsuz tesirleri olabilir mi?

Avantajlarıyla başlayalım.

Asıl mevzumuz, akıllı saatlerin dezavantajları olduğu için ve avantajlarını çoğumuz bildiğinden bu kısmı çok uzatmadan süratlice geçeceğiz. Evet, akıllı saatlerin; telefonumuzu çıkarmamıza gerek kalmadan direkt olarak bileğimizden kısa süre içinde bildirimlere dönüş yapma, sağlık parametrelerini ölçme, diğer aygıtlara bağlanabilme avantajlarının olduğu inkâr edilemez.

Ancak her şeyde olduğu, avantajları olduğu kadar dezavantajları da var. Ruhsal ve fizikî olarak ayırabileceğimiz bu dezavantajları öğrenmeye hazır mısınız?

Akıllı saatlerin ruhsal sıhhate olan dezavantajları:

Her ne kadar daima ulaşabilirlik bir avantaj görünse de bir uyarıcıya daima maruz kalmanın dikkat ve odak süremiz üstündeki tesirini, kendimize ayırdığımız vakitten farkında olmadan ne kadar kıstığımızı hepimiz biliyoruz. Akıllı saat kullandığımızda, devamlı faal oluyoruz ve zihnimiz, sağlıklı kalmak için ihtiyaç duyduğu yenilenmeden mahrum kalabiliyor.

Bunun yanı sıra kendimizi gerilim altında hissediyoruz. Daima olarak fitness ve sağlık verilerine erişmek ve bunları geliştirmek istemek; bizi baskı altında tutuyor. Ne de olsa bu bilgiler olumlu yönde ilerlediğinde kendimizi iyi hissediyoruz. Bu yüzden hep daha uygununu yapmak için potansiyelimizi zorlayabiliyoruz yahut aşağı doğru bir ivme olduğunda yetersiz, gerilimli hissedebiliyoruz.

Akıllı saatlerin fizikî sıhhate olumsuz tesirleri:

Elektronik aygıtlar belli bir radyasyon düzeyinin altında, bize hatrı sayılır zarar veremeyecek hudutlarda üretilse de WLAN ve Bluetooth radyasyonuyla çalıştıklarından uzun süre maruz kalındığında ziyanlı tesirleri ortaya çıkabiliyor.

Ayrıca istisnai bir durum olsa da belirtmekte yarar var: Birtakım akıllı saatler, kalp pili gibi implante edilmiş kardiyak aygıtlarla etkileşime girebilecek “biyoimpedans” teknolojisini kullanıyor. Bu nedenle, şayet bu türlü bir aygıta sahipseniz akıllı saat kullanmadan önce doktorunuza danışmakta yarar var.

Bir diğer olumsuz tesiri ise cilde zarar verme potansiyeli. Bilhassa yaz aylarında akıllı saatinizi taktığınızda bileğinizde teri hapsederek cildi tahriş edebiliyor. Hatta kayışların ziyanları burada bitmiyor.

Bilim insanları, tanınan akıllı saat bantlarından kimilerinin cilt yoluyla emilebilen tasa verici bir kimyasal olan çok önemli seviyede PFHxA (perfloroheksanoik asit) içerdiğini buldu.

Araştırmacılar, farklı markalardan ve fiyat aralıklarından 22 saat kayışının ayrıntılı bir çalışmasında, “floroelastomerler” içerdiği ve birçok kayışın ter ile yağlara karşı güçlü sentetik bir kauçuk çok önemli seviyede PFHxA içerdiğini keşfetti. Bu kimyasal, kullanıcının cildine basitçe geçebiliyordu.

PFHxA, PFAS olarak bilinen sentetik kimyasalların daha büyük ailesinin bir kesimi ve uzun müddetler boyunca etrafta ve insan bedeninde kalma kabiliyetleri nedeniyle “sonsuza dek kimyasallar” olarak isimlendiriliyor. PFAS’ler; yapışmaz pişirme kapları, besin ambalajları ve kozmetikler gibi eserlerde bulunurken direkt cilde takılan saat kayışlarında bulunmaları bariz bir maruz kalma riski yaratıyor.

Araştırmanın müelliflerinden Graham Peaslee, şöyle diyor: “Bu keşif, cildimizle uzun vadeli temas hâlinde olan eşyalarda bulunan bir çeşit kalıcı kimyasalın çok yüksek konsantrasyonları nedeniyle öne çıkıyor. Milyonlarca insanın bu aygıtları uzun mühletler boyunca taktığını düşünürsek oldukça tasa verici.”

Özetle akıllı saatlerin avantajları yadsınamaz lakin dezavantajlarını da bilmemiz, bu aygıtları bilinçli bir şekilde kullanmamız büyük değer taşıyor.

Akıllı saatler hakkında daha fazla içerik: