Dünya üzerinde keşfedilmeyi bekleyen elbet birçok ülke ve bölge var. Aslında Antarktika da bunlardan biri. Kara alanının %98’i devasa buz katmanlarıyla örtülmüş bu bölge, sayısız gizeme sahip.
Peki Antarktika’nın bilinmeyen dünyasında neler gizli? Bilim insanları bu bölgede şimdiye dek tuhaf ve şaşırtan kabul edilecek neler keşfetti?
Gelin, hep birlikte bakalım.
1. Yer altındaki gizemli dünya: Erebus Dağı
Antarktika’nın en etkin yanardağı olan Erebus Dağı, ilk bakışta sıradan bir dağ gibi gözükse de altı epey gizemli. Öyle ki dağın derinliklerinde, sıcaklığı 25°C’ye kadar çıkan ve tamamen karanlıkta hayat bulan bir mağara var.
2017’de yapılan bu keşif, bu mağaralarda evrimleşen lakin bilim dünyasında şimdi tanıtılmayan canlı çeşitlerinin DNA’sını ortaya çıkardı. Bizler bu gizemli mağaraya çok rahat erişemesek de Ross Adası’na düzenlenen seyahatler sayesinde bu dağı ziyaret etmek mümkün.
Burada yer altı dünyasına dair stantlar ve etkileyici manzaralar da var.
2. Dünyanın en büyük balık çiftliği: Weddell Denizi
2022’de Weddel Denizi’ne yapılan bir keşifle, burada 241 kilometre karelik bir alana yayılan devasa bir buz balığı üreme alanı bulundu. Bu alanda ortalama 60 milyon yuva vardı ve bu yuvaları her biri, 1.700 yumurtayı koruyan yetişkin balıklarla doluydu.
Bu devasa balık çiftliği, insanların ziyaretine açık değil fakat Weddell Denizi’ni ziyaret eden kruvaziyerler (üzerinde birçok konaklama, yemek, cümbüş seçenekleri bulunan; yüksek hizmet standartlarına sahip; programlanmış makul rotalarda turistik emelli olarak çalışan yolcu gemileri), bu balıklarla beslenen fokları görebilme imkânına sahip.
3. Buzların altındaki dev: Snow Eagle Gölü
Doğu Antarktika Buz Tabakası’nın altında, 34 milyon yıldır el değmemiş bir göl var. Bu il büyüklüğündeki göl, 370.17 kilometre karelik bir alanı kaplıyor ve 1.6 kilometre derinliğinde bir kanyonun içinde gizleniyor.
Üstelik bu göl, ABD’nin meşhur göllerinden çok daha eski ve soğuk. Snow Eagle’ı direkt ziyaret etmek pek mümkün değil ama bölgenin üzerinden yapılan uçuşlar sayesinde bu görsel şölene şahit olabilirsiniz.
4. Antarktika’nın en derin noktası: Factorian
Güneş Okyanusu’nda keşfedilen Factorian Deep, Antarktika’nın en derin noktası olarak kayıtlara geçti. 2019 yılında haritalandırılan bu bölge, deniz düzeyinin 7.437 metre altına iniyor.
Ayrıca bu çukurun derinliklerinde ne olduğu hâlâ gizemini koruyor. Lakin araştırmacılar bu bölgede hangi canlıların yaşadığını araştırmayı sürdürüyor.
5. Bir nevi zaman kapsülü: Scotia Denizi
Antarktika’nın Scotia Denizi’nde yapılan büyüleyici bir keşif, deniz tabanından alınan tortular arasında bir milyon yıl öncesine ait antik mikroorganizma DNA’sını gün yüzüne çıkarıyor.
Bu bölge, eski diatomların (su yosunları) izlerini taşıyor ve bu canlıların geçmişteki global ısınma periyotlarında nasıl geliştiğini ve ömürlerine devam ettiklerini anlamamıza imkan tanıyor.
6. Ross Buz Sahanlığı’nda ortaya çıkan anemonlar
Bilim insanları, Ross Buz Sahanlığı’nın derinlerine indiklerinde sırf boş bir su katmanıyla müsabakayı umuyordu lakin bu bölgede baş aşağı duran, yarı saydam anemonların oluşturduğu eşsiz bir ekosistemle karşılaştılar.
Oldukça tuhaf görünümlü bu yaratıklar, “Edwardsiella andrillae” ismiyle tanımlandı ve buzda yaşayan ilk deniz anemonları çeşidi olarak tarihe geçti.
7. Antarktika’nın altındaki dev ırmak sistemi
Bu buz kıtasının derinliklerinde, İngiltere’nin Thames Nehri’nden daha uzun bir yer altı ırmak ağı bulunmakta. Bu devasa sistem, dört farklı buz kütlesinin altından geçiyor ve Fransa ve Almanya’nın toplam yüzölçümüne eşit bir alana yayılıyor.
Bu ırmak sistemi yer altında olduğu için elbette insanlar tarafından direkt görülemiyor fakat yüzeyde oluşturduğu değişik biçimleri, helikopter tipleri ile şahit olmak mümkün.
8. Antarktika’nın fosilleşmiş bitkileri
Robert Scott ve ekibi, fosilleşmiş Glossopteris bitkisinin yapraklarını rastlantısal bir şekilde keşfetti. Bu fosiller ise, kıtanın bir vakitler Güney Yarımküredeki diğer kara kesimleriyle temaslı olduğunu kanıtlıyor.
Ziyaretçiler ise bu tarihi kalıntıları, Ross Adası’ndaki Scott’ın korunmuş keşif kulübesinde görebilme imkânına sahip.
9. Antarktika’nın en gizemli fenomeni: Dev Polynya
Antarktika’nın Weddell Denizi üzerinde yapılan uydu müşahedeleri ile yaklaşık 77.700 kilometre kare büyüklüğünde devase bir delik tespit edildi. Polynya ismi verilen bu buzsuz alan, kıtanın en gizemli ve en büyük fenomenlerinden biri olarak kabul ediliyor.
Bu dev delik, her ne kadar süreksiz olsa da Antarktika’ya düzenlenen gemi çeşitleri sırasında bu yapıyı görmek mümkün.
10. Seymour Adası’nın deniz canavarı
Antarktika’daki muazzam keşifler listesinin sonuncu örneği, bir deniz canavarına ait. Paleontologlar bu bölgede 40 metre uzunluğunda, tarih öncesi bir deniz sürüngeni olan Plesiosaur’un fosillerini buldular.
Bulgulara göre bu canlı, dinozorların yok oluşundan derhal önce yaşamış. Ziyaretçiler, Seymour Adası’nın fosil açısından güçlü kıyılarını keşif seyahatleri sırasında ziyaret edebilir.
İlginizi çekebilir: