Gözlerimiz Karanlıkta Neden Kedilerinki aynıi Parlamıyor?

Fotoğraf çekimi sırasında gözlerimizin kırmızıya döndüğü o eski vakitler aklınıza gelebilir lakin bu bahsin, onunla alakası yok. Ortadaki farktan içeriğimizde bahsedeceğiz.

Asıl sorumuz, bizim gözlerimiz neden geceleri parlama etkisine sahip değil?

Kedi ve kimi hayvanların gözlerinde “tapetum licudum” ismi verilen özel bir yapı bulunuyor.

Latincede “parlayan tabaka” manasına da gelen tapetum licudum katmanı, retinanın çabucak arkasında yer alıyor ve gelen ışığı ayna benzeri yansıtarak retinaya geri döndürüyor.

Göz parlaması olarak da bilinen bu yansıma, ışın fotoreseptörünün ikinci kere algılanmasını sağlıyor ve böylelikle düşük ışık şartlarında bile daha iyi bir görüş imkânı sunuyor.

Tapetum lucidum aslında kedilerin ya da geyik gözleri parlayan hayvanların, loş ışıkta avlanmalarına ve etraflarını daha net görmelerine yardımcı oluyor.

İnsan gözünün farkı ne?

Bizim gözlerimizde tapetum lucidum bulunmuyor ve bu yüzden de gözlerimiz, kedilerinki parlamıyor. İnsan gözü kusursuz bir görüş sağlasa da loş ışıkta bu performansı düşüyor.

Aslında bu da tekrar evrimsel sürece bağlanıyor. İnsanların gündüz faal olmaları ve gece dinlenmeleri yüzünden göz yapısı buna göre gelişirken gece etkin olan hayvanlarda avlanma için tapetum lucidum gelişiyor.

Fotoğraflarda gözlerimizin kırmızı çıkmasına gelecek olursa da o gördüğümüz parıltı aslında parlak, beklenmedik bir kamera ışığının kanlı retinayı aydınlatması ve ortaya çıkarmasından ibaret.

Peki, bizim gözlerimiz karanlığa nasıl alışıyor?

Karanlığa ilk geçtiğimizde çevreyi bir süre net göremiyoruz zira bok ölçüde ışığa alışkın olan gözlerimiz düşük ışık koşullarına çabucak ahenk sağlayamıyor.

Ancak birkaç dakika içinde göz bebeğimiz genişleyerek daha fazla ışık almaya başlıyor, retinadaki çubuklar devreye giriyor ve ışık algısını arttırarak rodopsin pigmenti faal oluyor.

Bu süreç ilerledikçe gözümüz daha hassas hâle geliyor ve çevreyi daha net görmeye başlıyoruz ama yeniden de bu anında gerçekleşen bir durum değil.