“Hayalet Göl” 130 yıl sonra geri döndü, sonrasında yeniden kayboldu

Tulare Gölü, 130 yıl önce kaybolmasının akabinde geçtiğimiz yıl San Joaquin Vadisi’nde kısa bir müddetliğine yeniden ortaya çıktı. Lakin şimdi, kararsız “hayalet göl” bir kere daha belirsizliğe gömüldü ve Kaliforniya’nın Central Valley sakinleri ve çiftçileri için bilinmeyen bir gelecek bıraktı.

Tulare Gölü, bir vakitler Mississippi Nehri’nin batısındaki en büyük göldü ve 160 kilometre uzunluğunda ve 48 kilometre genişliğinde geniş bir su kalitesine sahipti. Yerli Tachi Yokut kabilesi tarafından Pa’ashi olarak bilinen bu bölge, yüzyıllar boyunca klasik bir avlanma ve balıkçılık alanı olarak kullanılıyordu. 19. yüzyılda Kaliforniya eyaletinin bir dizi arazi ilhakı gerçekleştirmesi ve bölgenin 1850’li ve 60’lı yıllarda özel mülkiyet altına almasıyla işler büyük ölçüde değişti.

Gölün suyu çekilerek tarım yerine dönüştürüldü

1890’lara gelindiğinde göl tamamen ortadan kaybolmuştu. Geçtiğimiz yüzyılda suları birkaç sefer kısa müddetliğine yeniden ortaya çıktı ve “hayalet göl” olarak ün kazandı, lakin Tulare Gölü’nün fiilen bitmiş ve tükenmiş olduğu düşünülüyordu.

Ardından, 2023 baharının başlarında, Güney Kaliforniya’daki hava olaylarının akabinde bir defa daha geri döndü. Su kütlesi, 2023 kışında San Joaquin Vadisi’nde su baskınına neden olan birkaç kar fırtınasının etkilediği Sierra Nevada dağlarından besleniyor.

Gölün yeniden doğuşunun kimi yararları olsa da pek çok zararı da oldu. Yükselen sular tarım topraklarını ve mülkleri yok ederken,zamanda yerel yaban hayatının geri dönmesini de sağladı, ayrıyeten Tachi Yokut kabilesi cetlerinin gölünü yeniden kazandı.

Northeastern Üniversitesi’nde Sosyal Bilimler ve Çevre Sağlığı Araştırma Enstitüsü’nde eski doktora sonrası araştırma vazifelisi olan Vivian Underhill, Northeastern Küresel News’e yaptığı açıklamada “Bu periyoda ilişkin haberlerin birçoklarında bundan felaket niteliğinde bir su baskını olarak bahsediliyordu. İnsanların yaşadığı can ve mal kayıplarını da göz gerisi etmek istemiyorumbunun yalnızca bir kayıp tecrübesi olmadığı,zamanda bir yeniden diriliş tecrübesi olduğu da pek konuşulmadı” dedi ve devam etti: “Gölün dönüşü Tachi Yokutlar için inanılmaz derecede güçlü ve manevi bir tecrübe oldu. Göl kenarında merasimler düzenliyorlardı. Underhill, klâsik avcılık ve balıkçılık uygulamalarını yeniden uygulayabildiler” diyor.

Underhill, Şubat ayı başlarında gölün en az iki yıl varlığını koruyacağını öngörmüştü fakat birkaç hafta içinde göl neredeyse yok olmuştu.

Kings County Denetleyicisi ve çiftçi Doug Verboon, San Francisco Chronicle’a “Artık göl yok” dedi ve devam etti: “Biraz ıslak yer varfakat çok önemli bir şey yok.”

Göl şimdilik bir kere daha araziyi terk etmiş olsa da, Northeastern Üniversitesi’ndeki bilim insanları, iklim değişikliğinin Sierra Nevada dağlarında ağır havayı tetiklemeye ve aşağı havzadaki su baskınlarını körüklemeye devam etmesi nedeniyle gelecekte daha pek çok kere yeniden ortaya çıkacağına inanıyor. Underhill, “Bu arazi çoğu zaman göllerden ve sulak alanlardan biri olmuştur ve mevcut sulu tarımımız, bu daha büyük jeolojik tarihte yalnızca bir asırlık bir noktadır” dedi ve sözlerini “bu aslında bir sel değildi. Burası geri dönen bir göl” diyerek tamamladı.