enflasyonemeklilikötvdövizakpchpmhp
DOLAR
36,2225
EURO
38,0047
ALTIN
3.352,91
BIST
9.877,59
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul
Yağmurlu
12°C
İstanbul
12°C
Yağmurlu
Cumartesi Az Bulutlu
10°C
Pazar Hafif Yağmurlu
7°C
Pazartesi Yağmurlu
8°C
Salı Hafif Yağmurlu
7°C

Tıpkı Esnemek: Neredeyse Tüm Şempanzeler NedenAnda İdrara Çıkıyor?

Bildiğimiz en bulaşıcı davranış esnemek o denli değil mi? Hayvanlarda da insanlarda da bu türlü bir durum söz konusu. Lakin yeni yapılan araştırmalara göre şempanzelerin, etraflarındaki şempanzelerden etkilenerek sergilediği bir davranış daha var.

Tıpkı Esnemek: Neredeyse Tüm Şempanzeler NedenAnda İdrara Çıkıyor?
02.02.2025 21:40
0
A+
A-

Yani bir şempanze idrara çıktığında, öbürleri de bunu yapıyor. Bu hayvanlarda idrara çıkmak bulaşıcı. Epey tuhaf o denli değil mi?

Peki bu bulaşıcılığın nedenleri neler? 

Bilim insanlarının yaptığı çalışmalara göre şempanzelerde idrara çıkma muhtaçlığı, tıpkı esnemek gibi bulaşıcı.

Bir araştırmaya göre bir şempanze idrarını yaptığında, kümedeki diğer şempanzeler de ekseriyetle onu takip ediyor. Bu olguya da “bulaşıcı idrar” ismi veriliyor. Bu problemin ise insanlarda ve insanlara benzeyen en yakın canlılardan olan şempanzelerin, derin evrimsel kökleri ile alakalı olabileceği tahmin ediliyor.

Biyolog Ena Onishi ve meslektaşları, bu hayvanların derhal çabucak her seferinde gruplar hâlinde ve aynı anda idrara çıktıklarını gözlemlediklerinde, onların bu davranışlarını incelemeye karar veriyorlar.

Araştırmacılar idrar yapmanın, insanlarda görülen bulaşıcı esnemeye benzeyip benzemediğini merak ediyorlardı.

Araştırma ekibi, Kumamoto Muhafaza Alanı’ndaki 20 şempanzenin idrar çıkma davranışlarını not almaya karar veriyor. Yaklaşık 600 saati aşkın bir sürede, 1328 idrara çıkma örneği kaydediyorlar.

Sonrasında idrar çıkmanın, zaman içinde çok önemli ölçüde senkronize olup olmadığını kıymetlendirmek için, gözlem datalarını tahlil ediyorlar. Ayrıyeten bu davranışta, yakındaki bireylerin tesiri olup olmadığı ya da sosyal faktörler tarafından şekillenip şekillenmediği inceleniyor.

Ekip bu hayvanların, beklenenden çok daha fazla ve senkronize olarak idrara çıktıklarını görüyor. aynı vakitte bir şempanze, idrarını yapan bireye fizikî olarak ne kadar yakınsa bulaşıcı idrara kapılma ihtimali de bir o kadar fazla.

Ayrıca sürü içinde düşük rütbeli şempanzelerin, başkaları idrar yaparken onlara katılma olasılıklarının da daha yüksek olduğu fark ediliyor.

Bilim insanları bunu gördükten sonra ise bulaşıcı idrarın, yakın çiftler arasında daha güçlü olmasını umuyorlar. Lakin beklenen olmuyor. İki şempanzenin birbiriyle arkadaş olması, idrar durumlarını çok da etkilemiyor.

Çünkü onları tesiri altına alan en büyük faktör, sosyal rütbe. Yani sürü içindeki rütbe ne kadar büyükse, bulaşıcı idrar o kadar güçlü şekilde tesirini gösteriyor.

Öte yandan şempanzeler arasındaki bu bulaşıcı idrar; kümenin bir ortada tutulmasına, uyumun kolaylaşmasına ve grup içindeki sosyal bağların güçlenmesine imkan sağlıyor.

Elbette gelecekte yapılacak bu tip çalışmaların devamı, şempanzelerde bulaşıcı idrara çıkmanın altında yatan farklı nedenleri daha iyi anlamaya ve bunun diğer cinslerde de olup olmadığını tespit etmeye yardımcı olabilir. 

Kaynaklar: Mashable, Science

İlginizi çekebilir:

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.