Gece yatakta uzanmış, tüm ışıklar kapalıyken, bir anda evdeki en ufak çıtırtıyı bile duyduğunuzu fark ettiniz mi? Pekala bu durum neden oluyor hiç düşündünüz mü?
Gündüz asla farkında bile olmayacağımız seslerin, geceleri neredeyse tabanımızda aynıi çıkmasının tabii ki birtakım nedenleri var.
Geceleri artık ürkmek yerine sesleri neden bu kadar net duyduğumuzu öğrenince tahminen bir nebze içiniz rahatlar.
Beynimizin harika uyumu
Karanlıkta daha iyi duymamızın gerisinde yatan sebep, beynimizin harika ahenk yeteneği olarak karşımıza çıkıyor. Beynimiz, etraftaki değişimlere süratlice adapte olabilme özelliğine sahip.
Görme duyumuz devre dışı kaldığında ya da zayıfladığında, diğer duyularımız, bilhassa de işitme, daha hassas hâle geliyor. Bu da beynimizin eksik olan bilgi akışını telafi etme uğraşından ibaret. Yani karanlıkta, beyin daha fazla dikkatini seslere veriyor ve bu sayede en küçük çıtırtılar bile fark edilir oluyor.
Bu durumu anlamak için biraz da evrimsel geçmişimize bakmak gerekiyor.
Atalarımız, karanlık ve tehlikelerle dolu gecelerde hayatta kalabilmek için keskin duyulara ihtiyaç duyuyorlardı. Görme duyusu yetersiz kaldığında, işitme ve koku gibi diğer duyular devreye girerdi.
Düşmanları tespit etmek ve avlanmak için bu duyuların daha hassas olması büyük avantaj sağlıyordu. Günümüzde, bu evrimsel mirasımızı hâlâ taşıyoruz ve karanlıkta duyularımızın daha hassas hâle gelmesi, hayatta kalma iç güdümüzün bir yansıması oluyor.
Bir diğer çok önemli faktör de karanlık ortamın ekseriyetle daha sessiz olması.
Gece olduğunda, etraftaki gürültü kaynakları da azalıyor. Trafik, insan konuşmaları ve diğer çevresel sesler minimize oluyor. Bu sessizlik içinde, olağanda fark edemeyeceğimiz ince sesler bile dikkat çeker hâle geliyor.
Bu durum aslında şehirde yaşayanlar için bile geçerli. Gece sessizliği, en ufak bir hışırtının bile büyük bir gürültü aynıi algılanmasına neden olabiliyor.
Bir diğer çok önemli sebebi de ses dalgalarının etraftaki tesirleri.
Bilimsel açıdan baktığımızda karanlık ve sessiz ortamlarda, ses dalgaları daha az pürüzle karşılaşıyor. Gündüz vakti etrafta dolaşan insanlar, araçlar ve diğer gürültü kaynakları, ses dalgalarının yayılmasını ve algılanmasını zorlaştırabiliyor.
Gece ise bunaengellerin azalması, ses dalgalarının daha net ve güçlü bir şekilde kulağımıza ulaşmasını sağlıyor. Bu durum, özellikle düşük frekanslı seslerde belirgin hâle geliyor zira buna benzeyensesler daha uzak aralardan bile duyulabiliyor.
Şimdi artık geceleri seslere karşı daha bilimsel açıdan yaklaşabilir, sükunetin sesini dinleyebilirsiniz.
Bu içeriklerimize de göz atarak kısa bir aydınlanma yaşayabilirsiniz: