İlk ahşap uydu, uzaya gitmeye hazırlanıyor

Japonya’daki bilim insanları sayesinde, Eylül ayında dünyanın ilk ahşap uydusunun uzaya fırlatıldığını görebiliriz. Şayet bu fırlatma başarılı olursa, daha çevre dostu uydular için yeni bir adım atılmış olacak. Uzaya gönderilen ve görev mühletleri bitince uzay çöpü haline gelen uyduların ne kadar çoğaldığını düşünürsek, bunun değerini daha kolay anlayabiliriz.

Kyoto Üniversitesi araştırmacıları, ağaç kesme şirketi Sumitomo Forestry ile birlikte muhtemelen fırlatılan ilk ahşap uyduya imza attılar. LignoStella Uzay Ahşap Projesi’nin bir kesimi olan bu görev, ahşabın uzaydaki özelliklerini inceleyen daha evvelki çalışmaları temel alıyor ve yeniden girişte yandıklarında Dünya atmosferine ziyanlı metal parçacıklar bırakan klâsik uyduların yarattığı sıkıntılara karşılık olmayı amaçlıyor.

Görev, bir çeşit manolya ağacı olan Hoonoki’den yapılmış küçük bir küp uydunun Uluslararası Uzay İstasyonu’na (UUİ) gönderilmesini ve daha sonra alçak Dünya yörüngesine konuşlandırılmasını içerecek. Bu ağaç çeşidi, UUİ’de farklı tipler üzerinde yapılan 240 günlük bir testin akabinde seçildi. Vazifenin gayesi, uydularda kullanılan alüminyumun ahşapla değiştirilmesinin, Dünya atmosferinde daha kolay yanacak olan uyduların üretiminde sürdürülebilir bir yaklaşım olduğunu göstermek olarak belirtiliyor.

Uzay çöpü tehlikesi büyüyor

SpaceX’in Starlink mega uydu takımyıldızı aynıi özel uydulardaki büyük artışın akabinde yörüngedeki uzay çöpü miktarı süratle artıyor. Uzay objelerinin atmosferde yanmama riski, son birkaç yılda uzay enkazlarının sivil mülklere düşmesiyle birlikte arttı. Bu beklenmeyen düşüşler arasında Florida’daki bir konutun çatısından geçen UUİ’den atılmış bir kargo paleti kesimi ve bu yıl Kanada’daki bir çiftliğe inen SpaceX roketinin bir kesimi da bulunuyor. Ahşap, buna olayları önlemeye kesinlikle yardımcı olacaktır.

Ancak bu uydu, şu ana kadar önerilen ilk ahşap uydu değil. WISA Woodsat’ın 2021’de fırlatılması gerekiyordu fakat meçhul nedenlerden ötürü bu gerçekleşmedi. Tekrar de, ahşap kullanımı gelecek için sahiden çok önemli bir yol. UUİ testi, uzayın zorlu ortamından ahşabın çok fazla etkilenmediğini gösterdi. Hiçbir çatlama, bükülme, soyulma ya da yüzey hasarı yoktu.

Böyle bir uzay aracının geliştirilmesi çok heyecan verici ve araştırmacılar, bilhassa ahşabın nasıl genişlediğini, daraldığını, bozulduğunu ve elektronik ekipmanı nasıl koruduğunu inceleyerek, konuşlandırıldıktan sonra uzayda nasıl dayandığını inceleyecekler. Şayet iyi bir performansa ulaşılırsa, uzaydaki insan hayat alanları da dahil olmak üzere diğer uygulamalarda da kullanılabilir.