İnsan saçından bile küçük: Dünya’nın en küçük “nano-kemanı” üretildi

Fizik dünyasında hem eğlenceli hem de son derece ciddi bir yenilik kapıda: Bilim insanları, bir insan saçının genişliğine sığacak kadar küçük, mikroskobik bir “nano-keman” geliştirdi. Bu sıra dışı minyatür keman, görünüşte sadece ilginç bir detay gibi dursa da, aslında geleceğin teknolojileri için büyük bir potansiyel barındırıyor.

İngiltere’deki Loughborough Üniversitesi’nde geliştirilen bu nano-keman, yalnızca 35 mikron uzunluğunda ve 13 mikron genişliğinde. Karşılaştırmak gerekirse, bir insan saçının çapı genellikle 17 ila 180 mikron arasında değişiyor. Yani bu keman, çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük.

Her ne kadar bu minik kemanla bir melodi çalmak mümkün olmasa da, onu üretme süreci bilimsel açıdan oldukça değerli. Projeyi yöneten Loughborough Üniversitesi Fizik Bölümü Başkanı Prof. Kelly Morrison, “Dünyanın en küçük kemanını yaratmak ilk bakışta eğlenceli bir fikir gibi görünebilir, ama bu süreçte edindiğimiz bilgiler, yürüttüğümüz ileri düzey araştırmaların temelini oluşturuyor” diyor.

Nano-kemanın üretiminde, “NanoFrazor” adı verilen özel bir nanofabrikasyon aracı kullanıldı. Isıtılan ultra ince bir uca sahip bu cihaz, jöle benzeri bir direnç maddesiyle kaplı bir çip üzerine kemanın şeklini mikroskobik ölçekte “yazdı.” Daha sonra yapılan işlemlerle bu şekil oyuk haline getirildi ve üzerine ince bir platin tabakası kaplandı. Asetonla yapılan son temizlikle birlikte fazla materyaller arındırıldı ve geriye keman şeklindeki platin yapı kaldı.

Tüm süreç, dış etkenlerden arındırılmış, kontrollü bir laboratuvar ortamında yürütüldü. Araştırmacılar, işlemleri çipin hareketini sağlayan bağlantılı odalar ve dışarıdan kontrol edilen metal kollar aracılığıyla gerçekleştirdi.

Bu özel teknikle bir nano-keman üretmek şu an yaklaşık üç saat sürüyor. Ancak sistem halen geliştirme aşamasında; ilk üretim aylar almış. Bununla birlikte, kullanılan nanolitografi teknolojisinin gelecekte çok daha karmaşık yapılar üretmek için kullanılabileceği düşünülüyor.

Ekibin şu anda üzerinde çalıştığı iki ana araştırma alanı var: İlki, manyetik veri depolamaya alternatif olabilecek yöntemleri keşfetmeyi hedefliyor. Diğeri ise ısıyı kullanarak daha hızlı ve enerji verimli veri işleme yolları geliştirmeye odaklanıyor.

Kısacası, saç teline sığan bu “keman”, geleceğin bilgisayarlarına ilham verecek kadar güçlü bir yeniliğin habercisi olabilir.