Kimilerimiz çeşme suyunu, içme suyu olarak tercih ederken kimilerimiz hazır damacana sularla hayatına devam ediyor. fakat içme suyu noktasında seçici olabilsek de duş alırken, yüzümüzü yıkarken ya da dişlerimizi fırçalarken musluktan akan suyu kullanmak durumunda kalıyoruz.
Türkiye’deki musluk sularının da oranlarında değişiklik göstermekle birlikte, yüklü olarak florürlü ve kireçli olduğunu biliyoruz. Pekala sudaki bu florür sağlığımızı nasıl etkiliyor?
Yani florür bize dost mu yoksa düşman mı?
Öncelikle florürlü suyun artılarına bakalım.
Aslında 1945’ten beri dünyanın dört bir yanında içme sularına florür katılıyor. Hatta bu bir halk sağlığı uygulaması olarak yaygınlaşmış durumda. Bilhassa çeşitli diş doktorları ve kimi kuruluşlar, suya florür eklenmesini destekliyor.
Çünkü yapılan geniş kapsamlı çalışmalara göre florürlü su, bilhassa çocuklarda diş çürüklerinin önüne geçiyor. Yeniden Northeastern Üniversitesi’ndeki Neil Maniar isimli profesör de sulardaki florürün, ağız sıhhatini güzelleştirebilecek tesirleri olduğunu vurguluyor.
Elbette birtakım diş macunlarının içinde de florür yer almakta ama florürün direkt olarak musluk suyunda bulunması hem daha tesirli hem de daha kullanışlı. Florürlü bir diş macunundansa florürlü bir su, uzmanlara göre çok daha tesirli.
Peki florürlü su inançlı mi?
Araştırmacılara göre musluk suyundaki florürün litre başına yaklaşık 0,7 mg düzeyinde olması, insanların diş sağlığına sağladığı avantajlar noktasında kâfi bir ölçü. Lakin florür tekrar de uzun yıllardır çeşitli tartışmaların ve araştırmaların konusu olmuş, olmaya da devam ediyor.
Çünkü aşırı florürün getirdiği birtakım dezavantajlar var.
Örneğin aşırı florür tüketimi, florozis (dişlerin dış yüzünü oluşturan mine katmanındaki oluşum bozukluğu) rahatsızlığına sebebiyet verebiliyor. Bu durum dişlerde; benekli beyaz, kahverengi ya da sarı lekelerin ortaya çıkmasına neden oluyor.
Ayrıca uzun süre, 0,7 mg’dan fazla florür tüketmek yahut buna maruz kalmak, kemiklerin bütünlüğünü tehlikeye atan ve iskelet florozisi ismi verilen bir rahatsızlığa da davetiye çıkarabiliyor.
Bu hastalığın ortaya çıkış nedeni ise iskeletteki aşırı florür birikiminin, kemiklerin sert ve kırılgan hâle gelmesine sebep olması.
Ayrıca uzmanlar son vakitlerde, florürün potansiyel nörotoksik tesirleri konusunda da endişelenmeye başladı.
ABD ise bu soru işaretinden yola çıkarak çeşitli araştırmalar yaptı ve yüksek florüre uzun süre maruz kalmanın, bilhassa çocuklarda düşük IQ düzeylerine sebebiyet verdiğini ortaya çıkardı.
Öyle ki florüre yüksek ya da düşük düzeyde maruz kalan çocukların IQ düzeyleri arasındaki fark, 1 ila 2 puan aralığında değişim gösteriyordu.
Özetle florürlü su, diş sağlığı bakımından hayli yararlı. Lakin bu bileşiğe üstte bahsettiğimiz aynıi belli oranlarda maruz kalmak epey önemli. Zira florürün fazlalığı, dişlerde istenmeyen rahatsızlıklara sebebiyet verebilir ve tesirleri, IQ düzeylerini bile etkileyebilir.
Şimdiye kadar yapılan çalışmalar ve bulgular bu doğrultuda çoğu bilim insanı, florürün insan bedenine olan tesirleri noktasında çok daha fazla araştırma yapılması gerektiğinin altını çiziyor.